Komunikacja strategiczna w praktyce
Ostatni tydzień przyniósł nadzwyczajną aktywność Izraela w kontekście procedowanej przez Rząd Polski Ustawy o zmianie ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, ustawy o grobach i cmentarzach wojennych, ustawy o muzeach oraz ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary. Ustawa została przyjęta przez Sejm i Senat i czeka sobie na podpis Prezydenta. Wydaje się, że to nic nadzwyczajnego. Okazało się jednak, że jest to poligon działań informacyjnych. Komunikacja strategiczna w praktyce.
Cała ta sytuacja miała miejsce w rocznicę wyzwolenia przez Armię Czerwoną w sobotę 27 stycznia 1945r. ok. 9 rano obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau. Głównym przeznaczeniem, założonego przez Niemców w roku 1940 obozu koncentracyjnego było umieszczanie więźniów politycznych, głównie narodowości polskiej. Następnie, z biegiem lat masowa eksterminacja ponad miliona Żydów, 150 tysięcy Polaków a także dziesiątek tysięcy Romów i Rosjan.
27 stycznia 2018r. po całym dniu napięć w social media, Ambasador Izraela w Polsce, J.E. Anna Azari, w czasie uroczystości rocznicowych w Auschwitz zmienia swoje oficjalne, wcześniej przygotowane wystąpienie i w tonie emocjonalnym stwierdza:
„W Izraelu ta (ustawa IPN) nowelizacja była traktowana jako możliwość kary dla świadectw ocalałych z Zagłady. Dużo, dużo emocji. Rząd Izraela odrzuca tę nowelizację. Mamy nadzieje, że możemy znaleźć wspólną drogę, by zrobić zmiany w tej nowelizacji. Izrael też rozumie, kto budował KL Auschiwitz i inne obozy. Wszyscy wiedzą, że to nie byli Polacy. Ale u nas traktuje się to jako niemożliwość powiedzenia prawdy o Zagładzie i wszyscy są oburzeni tym, co się zdarzyło. Mam nadzieję, że jak zawsze, jak dobrzy przyjaciele, Polska i Izrael znajdą drogę i wspólny język jak będziemy pamiętać historię. Pamiętamy wszystkich, którzy zginęli w zagładzie”
Przyjrzyjmy się zatem tej sprawie z punktu widzenia działań informacyjnych i zastosowanych mechanizmów komunikacji strategicznej.
Wszystkie poniższe analizy mają jedynie charakter hipotetycznego scenariusza.
W powyższych działaniach biorą udział następujący aktorzy: Izrael, Polska, USA, opinia publiczna na świecie. Analizując wypowiedzi w mediach w ciągu ostatnich dni można stwierdzić, że naszym aktorom przyświecają następujące cele:
Izrael:
- pozycja polityczna liderów – przyspieszone wybory w Izraelu (2015) i pozycja partii Likud;
- zwrot majątków utraconych w czasie II Wojny Światowej – ustawa reprywatyzacyjna w Polsce, wsparcie dążenia do odzyskania mienia w USA;
- trudna sytuacja w regionie – wizyta Netanjahu w Moskwie i rozmowy dot. Syrii.
USA
- wsparcie diaspory w dążeniu do realizacji swoich celów;
- spłata długów wyborczych przez administrację Prezydenta (pojawiający się wątek w teorii spiskowej).
Polska:
- zbudowanie mechanizmów penalizujących zachowania godzące w dobre imię Polski.
Pozostaje jeszcze, dla celów analitycznych, wskazanie grup docelowych dla prowadzonych działań:
- dla Izraela: USA, światowa opinia publiczna (grupa drugorzędna)
- dla USA: Polska
- dla Polski: światowa opinia publiczna
Działania Izraela w kontekście komunikacji strategicznej:
Działania przygotowawcze: materiał Superwizjer w TVN dotyczący wspierania nazizmu w Polsce (emisja materiału z kwietnia w styczniu – 9 miesięcy później). Materiał stworzył pole do dyskusji na temat Polski, głównie w mediach zagranicznych.
Powiązanie marszów z neonazizmem w Polsce.
Key Leader Engagement: Premier Izraela na twiterze, lider partii opozycyjnej Izraela, Ambasador Izraela, Kongres USA, Departament Stanu USA.
Public Affairs w tym social media: niezliczona ilość artykułów w mediach światowych, głownie amerykańskich. Dodatkowo wykreowanie akcji społecznej w ramach #PolishDeathCamps. Szacuje się, że zasięg akcji to 30 mln osób. Tylko w związku z tym hashtagiem. Materiały dotyczące wątpliwości Izraela odnośnie do nowelizacji ustawy podały wszystkie mainstreamowe stacje na świecie.
Dyplomacja publiczna: wzmożenie aktywności działań w Polsce (w celu polaryzacji opinii) i na świecie.
Działania Polski – odparcie ataku.
Nie kwestionując wysiłków państwa w celu odparcia tego ataku należy stwierdzić, że poniesiono porażkę. Nie tyle wizerunkową (nie jest to przedmiotem tej krótkiej analizy), co raczej w kategoriach walki informacyjnej. Podsumowując nie było koordynacji działań w pierwszym etapie operacji przeciwdziałania/odparcia ataku.
Akcja w mediach społecznościowych była chaotyczna i opierała się w dużej mierze na hashtagu #NiemieckieObozyŚmierci. Jest to o tyle dziwne, że grupa docelowa (świat) raczej nie posługuje się językiem polskim. Nie uruchomiono działań dyplomacji publicznej. Dziś, tydzień po akcji Marszałek Senatu zapowiada wystosowanie listów do Polonii. Instytuty Polskie nie odpracowały a ambasady poza nielicznymi wyjątkami nie reagowały. Polska nie posiada relacji z liderami opinii, nie posiada kontaktów z dziennikarzami zagranicznymi żeby w trybie ekstraordynaryjnym jak ten zareagować na świecie.
Nie jest też tak, że nic się nie dzieje. Stanowisko Polski reprezentuje dedykowana podstrona internetowa Polskiego Radia (sic!), która mimo iż profesjonalna, doczekała się wersji angielskiej po pewnym czasie a akcji SEO nie ma do dziś. Pozytywne jest też to jak szybka była reakcja liderów w Polsce. Stanowisko Prezydenta, Premiera, lidera partii rządzącej czy MSZ jest pozytywnie odbierane w dyplomacji czy w Polsce. Ginie jednak w zalewie informacji na świecie.
Wnioski
Podsumowując powyższe, czysto hipotetycznie, można stwierdzić, że komunikacja strategiczna (czy jak modnie ostatnio określa to zjawisko prof. Zybertowicz – MaBeNa) została aktywowana przez stronę Izraelską. Budowany od lat system, w większości oparty na diasporze, relacjach i nastrojach pozwolił osiągnąć przedstawione, hipotetyczne cele państwa. Jednocześnie wydaje się, że reakcja Polski nie była adekwatna do zagrożenia. Przykład z IPN pokazuje jak ważną rolę w dzisiejszych czasach odgrywa narracja i skoordynowany system jej budowania.
Przytoczenie kontrowersyjnego artykułu ustawy:
Art. 55a. 1. Kto publicznie i wbrew faktom przypisuje Narodowi Polskiemu lub Państwu Polskiemu odpowiedzialność lub współodpowiedzialność za popełnione przez III Rzeszę Niemiecką zbrodnie nazistowskie określone w art. 6 Karty Międzynarodowego Trybunału Wojskowego załączonej do Porozumienia międzynarodowego w przedmiocie ścigania i karania głównych przestępców wojennych Osi Europejskiej, podpisanego w Londynie dnia 8 sierpnia 1945 r. (Dz. U. z 1947 r. poz. 367) lub za inne przestępstwa stanowiące zbrodnie przeciwko pokojowi, ludzkości lub zbrodnie wojenne lub w inny sposób rażąco pomniejsza odpowiedzialność rzeczywistych sprawców tych zbrodni, podlega karze grzywny lub karze pozbawienia wolności do lat 3. Wyrok jest podawany do publicznej wiadomości.
2. Jeżeli sprawca czynu określonego w ust. 1 działa nieumyślnie, podlega karze grzywny lub karze ograniczenia wolności.
3. Nie popełnia przestępstwa sprawca czynu zabronionego określonego w ust. 1 i 2, jeżeli dopuścił się tego czynu w ramach działalności artystycznej lub naukowej.
Źródła
https://wpolityce.pl/polityka/378680-zdumiewajace-slowa-ambasador-izraela-rzad-naszego-kraju-odrzuca-nowelizacje-ustawy-o-ipn-wideo
http://www.senat.gov.pl/prace/senat/posiedzenia/tematy,500,1.html
Link: mil.link/pl/komunikacja-strategiczna-w-praktyce/
Krótki link: mil.link/i/konstrat
